Jazeker, een lening aan familie kan in Nederland fiscaal aftrekbaar zijn, mits deze aan duidelijke voorwaarden voldoet, zoals een marktconforme rente en een schriftelijke overeenkomst, om te voorkomen dat de Belastingdienst de lening als schenking ziet. We leggen op deze pagina precies uit hoe dit werkt, welke regels gelden voor bijvoorbeeld woningfinanciering, en hoe je financiële voordelen benut zonder de familierelaties onder druk te zetten.
Een lening aan familie is in essentie een onderhandse lening tussen familieleden of bekenden, die voordelen biedt zoals flexibiliteit in leningsvoorwaarden en de mogelijkheid om lagere rentetarieven te krijgen vergeleken met traditionele bankleningen. Om deze financiële afspraak correct vast te leggen en te zorgen dat de lening aan familie fiscaal aftrekbaar kan zijn, is een schriftelijke overeenkomst onmisbaar. Hierin dienen het geleend bedrag, de rente en het terugbetalingsschema duidelijk te worden vastgelegd, evenals concrete aflossingstermijnen en aflossingsbedragen. Fiscaal gezien wordt de rente ontvangen op lening binnen familie voor de geldgever beschouwd als fiscaal inkomen, terwijl de afgeloste bedragen zelf niet als fiscaal inkomen worden gezien; het uitgeleende bedrag blijft vermogen in Box 3. Voor de lener kan de betaalde rente, bijvoorbeeld bij woningfinanciering, onder strikte voorwaarden fiscaal aftrekbaar zijn als hypotheekrenteaftrek, wat vereist dat de onderhandse lening correct aangegeven bij de Belastingdienst wordt. Van groot belang is dat de afgesproken rente marktconform is om te voorkomen dat de Belastingdienst de transactie als schenking beschouwt, met schenkbelasting als gevolg.
Voor de fiscale aftrekbaarheid van een lening aan familie gelden specifieke voorwaarden die zakelijkheid en transparantie waarborgen, waaronder een marktconforme rente en een schriftelijke overeenkomst met duidelijke afspraken. Het is daarbij cruciaal dat de Belastingdienst de lening niet als schenking beschouwt, en voor woningfinanciering zijn er aanvullende regels, zoals de verplichte annuïtaire aflossing binnen 30 jaar. We duiken in de volgende secties dieper in deze voorwaarden, inclusief de invloed van aflossingstermijnen en hoe u schenkbelastingrisico’s vermijdt.
Een marktconforme rente is essentieel om een lening aan familie fiscaal aftrekbaar te maken en problemen met de Belastingdienst te voorkomen. Deze rente moet vergelijkbaar zijn met de gemiddelde rente die banken vragen voor een vergelijkbaar leenbedrag en leningstype. Als de rente te laag is, kan de Belastingdienst het verschil met de marktconforme rente zien als een gedeeltelijke schenking, wat kan leiden tot schenkbelasting en beperkte of zelfs geen renteaftrek voor de lener. Voor een familiehypotheek mag de rente wel een zekere bandbreedte hebben van ongeveer ±25% van de marktconforme rente – is de marktconforme rente bijvoorbeeld 4%, dan is een rente tussen 3% en 5% acceptabel.
Naast de marktconforme rente zijn er voorwaarden voor de renteaftrek zelf. De betaalde rente is fiscaal aftrekbaar voor geldleningen die zijn afgesloten voor de aankoop, verbetering of onderhoud van de eigen woning, met een maximale duur van 30 jaar. Het is echter ook belangrijk dat de afgesproken rente niet onrealistisch hoog is; de rente op een familielening mag niet hoger zijn dan anderhalf keer de marktconforme rente om te voorkomen dat de Belastingdienst een te groot fiscaal voordeel voor de geldverstrekker vermoedt.
De aflossingstermijn van een lening aan familie bepaalt hoe lang je hebt om het geleende bedrag terug te betalen, vaak uitgedrukt in maanden, zoals gebruikelijke looptijden van 12 tot 72 maanden. Naast de looptijd zijn er diverse aflossingsvormen die invloed hebben op de maandelijkse kosten en de opbouw van de schuld, wat cruciaal is voor een lening aan familie fiscaal aftrekbaar bij de Belastingdienst. Zo is bij annuïtaire aflossing de maandlast over de hele looptijd gelijk, waarbij je in het begin meer rente en minder aflossing betaalt en dit over de tijd omdraait. Een andere optie is lineaire aflossing, waarbij je elke maand een vast bedrag aan aflossing betaalt, waardoor de rente en daarmee de totale maandlast geleidelijk dalen. Een minder vaak voorkomende, maar bij familie soms overwogen, vorm is de aflossingsvrije lening hierbij betaal je gedurende de looptijd alleen rente en los je de hoofdsom pas aan het einde af. Ten slotte is er de mogelijkheid van een slottermijn, waarbij een deel van de hoofdsom aan het einde van de looptijd in één keer wordt afgelost, wat zorgt voor lagere maandelijkse aflossingsbedragen gedurende de looptijd. Ongeacht de gekozen vorm, is het essentieel om duidelijke afspraken over de termijn en aflossingsvorm vast te leggen in de schriftelijke overeenkomst.
Een schriftelijke leningsovereenkomst met duidelijke afspraken is onmisbaar voor het succesvol regelen van een lening aan familie, vooral om te zorgen dat deze fiscaal aftrekbaar kan zijn en om problemen achteraf te voorkomen. Dit document dient niet alleen als een belangrijk bewijsmiddel voor de Belastingdienst dat het om een zakelijke lening gaat en niet om een schenking, maar het voorkomt ook onduidelijkheden en geschillen tussen de geldgever en geldlener. Zonder heldere, schriftelijk vastgelegde afspraken kan het moeilijk zijn om terugbetaling af te dwingen bij juridische procedures, en ontstaan er sneller misverstanden over de rente en aflossing.
Om de overeenkomst rechtsgeldig en transparant te maken, is het essentieel dat deze door beide partijen wordt ondertekend en de volgende specifieke zaken bevat die de lening aan familie fiscaal aftrekbaar maken:
Deze grondige vastlegging bevordert niet alleen de duidelijkheid tussen familieleden, maar draagt ook bij aan een probleemloze fiscale afhandeling.
Om te voorkomen dat de Belastingdienst de lening aan familie als schenking ziet, is het cruciaal om de afspraken zo zakelijk mogelijk vast te leggen. Dit betekent dat u niet alleen een marktconforme rente moet overeenkomen, maar ook een gedetailleerde schriftelijke leningsovereenkomst moet opstellen. De Belastingdienst controleert nauwkeurig of er sprake is van een echte lening, want een ontbrekende of te lage rente, of het ontbreken van een aflossingsverplichting, wordt direct als een schenking beschouwd.
Zorg daarom voor een realistische aflossingsverplichting met duidelijke termijnen en bedragen. Bij leen-schenk constructies eist de Belastingdienst bovendien dat de afspraken voldoen aan strikte eisen, zoals realistische rente, daadwerkelijke aflossing en zorgvuldige documentatie van eventuele jaarlijkse schenkingen. Als deze voorwaarden niet worden nageleefd, kan de Belastingdienst het hele bedrag als schenking aanmerken, wat leidt tot schenkbelasting voor de geldgever en het risico dat de lening aan familie fiscaal aftrekbaar status voor de lener vervalt.
Yes, renteaftrek bij een familielening voor woningfinanciering is mogelijk door de betaalde rente af te trekken van uw belastbaar inkomen in Box 1. Dit fiscale voordeel is beschikbaar wanneer de lening is aangegaan voor de aankoop, verbetering of onderhoud van uw eigen woning en aan alle voorwaarden voor een eigenwoningschuld voldoet, zoals een marktconforme rente en een officiële vastlegging. Verdere details over de specifieke eisen en mogelijkheden die een lening aan familie fiscaal aftrekbaar maken, vindt u in de onderstaande secties.
Hypotheekrenteaftrek is inderdaad mogelijk bij een familielening voor de eigen woning, maar de lening moet dan voldoen aan exact dezelfde strenge fiscale voorwaarden als een reguliere bankhypotheek. Dit betekent dat de lening aan familie fiscaal aftrekbaar is wanneer de rente wordt betaald over een schuld die is aangegaan voor de aankoop, verbetering of onderhoud van de eigen woning, en het geleende bedrag volledig annuïtair of lineair wordt afgelost binnen maximaal 30 jaar (360 maanden), een vereiste voor alle nieuwe hypotheken sinds eind 2012. Het toepassen van een marktconforme rente is hierbij onontbeerlijk om te voorkomen dat de Belastingdienst de lening als schenking ziet; een iets hogere, maar nog steeds marktconforme, rente kan zelfs een win-winsituatie creëren waarbij de lener meer rente kan aftrekken en de geldgever een beter rendement behaalt. Dit fiscale voordeel leidt tot lagere netto maandlasten voor de lener en werkt via een jaarlijkse belastingteruggave van de Belastingdienst. Bovendien is het cruciaal dat de onderhandse lening correct wordt aangegeven bij de Belastingdienst en, indien sprake is van een hypothecaire inschrijving, ook geregistreerd wordt bij het Kadaster.
Voor rente op een familielening om aftrekbaar te zijn in Box 1, is het cruciaal dat de lening voldoet aan de strenge eisen van een eigenwoningschuld. Hoewel eerder besproken is dat dit betekent dat de lening dient voor de aankoop, verbetering of onderhoud van de eigen woning en annuïtair of lineair binnen 30 jaar wordt afgelost, is het minstens zo belangrijk dat de rente ook daadwerkelijk wordt betaald. Niet-betaalde rente, of rente die onderdeel wordt van de hoofdsom (rente op rente), is namelijk niet aftrekbaar van het inkomen. Dit benadrukt het zakelijke karakter dat de Belastingdienst eist, waaruit volgt dat ook een minder dan afgesproken annuïtair aflosschema tot niet-aftrekbare rente kan leiden.
Verder is de keuze van de leenvorm bepalend; de rente op een doorlopend krediet is over het algemeen niet aftrekbaar voor de eigen woning, zelfs niet als deze voor verbouwingen of energiebesparende maatregelen wordt gebruikt. Vooruitbetaalde rente kan slechts voor maximaal de eerste zes maanden van het volgende belastingjaar worden afgetrokken. Het is goed om te weten dat in 2025 de maximale hypotheekrenteaftrek in Box 1 37,05% van het inkomen bedraagt, wat de impact van deze aftrekpost aantoont.
De rente op een lening aan familie kan in verschillende situaties fiscaal aftrekbaar zijn, vooral wanneer de lening is bedoeld voor uw eigen woning. Dit geldt bijvoorbeeld voor de financiering van de aankoop van een huis, maar ook voor belangrijke verbeteringen of onderhoud aan uw bestaande woning. Denk hierbij aan concrete projecten zoals de bouw van een dakkapel, het renoveren van uw badkamer, of de aanschaf van een nieuwe keuken de rente die u hierover betaalt, kunt u onder de juiste voorwaarden aftrekken.
Daarnaast zijn er specifieke gevallen waarin een lening aan familie fiscaal aftrekbaar kan zijn. Bij een verbouwingsdepot kunt u de rente over het nog niet bestede deel de eerste zes maanden volledig aftrekken, en ook daarna is aftrek mogelijk voor het daadwerkelijk gebruikte bedrag. Verder is de boeterente die u betaalt bij het oversluiten van uw familielening voor de woning fiscaal aftrekbaar. Tot slot blijft voor aflossingsvrije hypotheken die vóór 2001 zijn afgesloten, de rente aftrekbaar voor maximaal 30 jaar vanaf het moment van afsluiten.
Bij leningen binnen de familie gelden strikte fiscale regels om ervoor te zorgen dat een lening aan familie fiscaal aftrekbaar blijft en de Belastingdienst deze niet als schenking ziet, wat schenkbelasting tot gevolg kan hebben. Naast deze fiscale aspecten zijn er ook aanzienlijke financiële risico’s voor de geldgever, zoals wanbetaling door de lener of een problematische geldsituatie bij te veel uitgeleend geld, en het belangrijke risico op spanningen in familierelaties als afspraken onduidelijk zijn of niet worden nagekomen. Een notarisbezoek voor een juridisch geldige overeenkomst of het vastleggen van een zekerheidsrecht kan daarbij helpen. De fiscale behandeling van ontvangen rente, risico’s op schenkbelasting, en de gevolgen voor familierelaties worden in de volgende secties uitgebreider behandeld.
Voor de geldgever (de uitlener) wordt de rente die op een familielening wordt ontvangen, niet direct als inkomen in Box 1 belast, zoals dat bij salaris of winst uit onderneming het geval is. In plaats daarvan blijft het uitgeleende bedrag (de hoofdsom) deel uitmaken van het vermogen van de geldgever in Box 3, precies zoals het eerdere content al stelt. De Belastingdienst heft in Box 3 belasting over een fictief rendement op dit vermogen, en niet over de daadwerkelijk ontvangen rente zelf. Dit betekent dat hoewel de rente bijdraagt aan het rendement op uw vermogen, het niet apart als een inkomstenstroom wordt belast.
Het is bovendien cruciaal om te onthouden dat de ontvangen aflossingen op de lening niet als belastbaar inkomen worden gezien dit is immers de teruggave van het door u uitgeleende kapitaal. Een lening aan familie fiscaal aftrekbaar maken voor de lener in Box 1 (bijvoorbeeld bij woningfinanciering) heeft dus een ander fiscaal gevolg voor de geldgever, namelijk de invloed op het Box 3 vermogen. Een unieke overweging is dat de rente die ouders ontvangen jaarlijks belastingvrij aan het kind kan worden teruggeschonken, mits dit binnen de jaarlijkse schenkingsvrijstellingen blijft, wat een extra fiscaal voordeel kan bieden voor de familie.
Het risico op schenkbelasting ontstaat aanzienlijk wanneer een lening aan familie niet-zakelijk van aard is, omdat de Belastingdienst zo’n lening dan kan zien als een verkapte schenking. Een lening wordt als onzakelijk vermoed indien een onafhankelijke derde partij niet bereid zou zijn om tegen dezelfde zekerheden en voorwaarden een vast rentepercentage overeen te komen. Dit risico op schenkbelasting is aanwezig bij leningen met een te lage of zelfs afwezige rente, of wanneer er geen realistische aflossingsverplichting met duidelijke termijnen is vastgelegd. Als de Belastingdienst een dergelijke situatie als schenking aanmerkt, kan de geldgever geconfronteerd worden met schenkbelasting over het rentevoordeel of, bij het niet voldoen aan de regels, zelfs over het gehele geleende bedrag, wat de beoogde lening aan familie fiscaal aftrekbaar status voor de lener in gevaar brengt.
Het ontbreken van een marktconforme rente bij een lening aan familie brengt aanzienlijke fiscale risico’s met zich mee. De Belastingdienst ziet een te lage of afwezige rente namelijk als een verkapte schenking, wat direct kan leiden tot schenkbelasting. Dit betekent dat de geldgever belasting verschuldigd kan zijn over het verschil tussen de afgesproken en de marktconforme rente, alsof dit bedrag als gift is ontvangen. Voor de lener is het belangrijkste gevolg dat de betaalde rente zijn fiscaal aftrekbaar karakter verliest, zelfs als de lening bedoeld was voor de eigen woning. Een niet-marktconforme rente tast de zakelijkheid van de leningsovereenkomst aan, waardoor de Belastingdienst de voordelen van renteaftrek voor de lener weigert of beperkt en er een onverwachte belastingschuld kan ontstaan.
Een lening aan familie kan, ondanks de goede intenties, aanzienlijke druk op familierelaties leggen. Wanneer geld en persoonlijke banden zich vermengen, ontstaat er een duidelijk risico op relatieproblemen of zelfs het einde van een goede relatie. Dit gebeurt vaak wanneer afspraken over rente, aflossing of de looptijd niet glashelder zijn, of wanneer de verwachtingen van beide kanten uiteenlopen. Bijvoorbeeld, wat als de lener onverwacht niet op tijd kan terugbetalen, of de geldgever het uitgeleende geld plotseling zelf nodig heeft? Zelfs als een lening aan familie fiscaal aftrekbaar is, betekent dit niet automatisch een soepele relatie. Het is daarom van groot belang om alle voorwaarden zo zakelijk mogelijk vast te leggen en hierover open te communiceren, om misverstanden en onnodige emotionele belasting te voorkomen.
Bij familieleningen zijn er diverse alternatieven voor traditionele financiering en aantrekkelijke fiscale mogelijkheden, zoals de familiebank constructie, die financiële ondersteuning en belastingvoordelen kan bieden voor zowel lener als geldgever. Deze aanpak biedt flexibiliteit in leningsvoorwaarden, de optie voor lagere rentetarieven dan bij reguliere banken, en unieke fiscale voordelen, zoals de mogelijkheid om rente jaarlijks belastingvrij terug te schenken. Deze diverse mogelijkheden, en hoe u hiervan profiteert om uw lening aan familie fiscaal aftrekbaar te maken, worden in de volgende secties uitgebreid besproken.
De term Familiebank staat voor een constructie waarbij familieleden elkaar financieel ondersteunen, vaak via een familiehypotheek, wat een hypotheeklening is die door een familielid aan een ander familielid wordt verstrekt voor de aankoop van een woning. Deze onderhandse lening maakt het mogelijk dat ouders of andere naasten, zonder tussenkomst van een traditionele bank, een deel van de benodigde woningfinanciering aanbieden. Het biedt de lener vaak flexibele leningsvoorwaarden en de mogelijkheid om een lagere rente te bedingen, terwijl de geldgever een aantrekkelijk rendement kan behalen vergeleken met een spaarrekening. Een lening aan familie via deze constructie kan fiscaal aftrekbaar zijn voor de lener, mits de afspraken voldoen aan de voorwaarden van de Belastingdienst, zoals een marktconforme rente en een schriftelijke overeenkomst. Dit maakt de Familiebank een aantrekkelijke optie voor woningzoekenden die moeite hebben met traditionele financiering; er bestaan zelfs platforms die helpen bij het professioneel opstellen en beheren van zo’n familiehypotheekovereenkomst.
De grootste kracht van een lening binnen de familiekring is de aanzienlijke flexibiliteit in leningsvoorwaarden die vaak ontbreekt bij traditionele banken. In tegenstelling tot de strikte regels van externe kredietverstrekkers, kunnen familieleden onderling afspraken maken die perfect zijn afgestemd op de persoonlijke situatie van de lener. Dit betekent bijvoorbeeld dat de geldverstrekker de rente en looptijd van de lening kan aanpassen, en zelfs soepeler kan zijn met terugbetaalregelingen als de lener onverwacht in financiële moeilijkheden komt. Hierdoor ontstaat meer financiële ruimte en maatwerk, zoals het aanpassen van de rente bij betalingsproblemen, wat bij banken doorgaans veel moeilijker is. Wel is het cruciaal om te onthouden dat, hoewel de voorwaarden onderling flexibel zijn, de lening nog steeds aan bepaalde fiscale eisen moet voldoen om als lening aan familie fiscaal aftrekbaar te zijn, vooral bij woningfinanciering. Dit betekent dat de afspraken weliswaar soepel zijn, maar de Belastingdienst verwacht nog steeds een marktconforme rente en een zakelijk karakter om schenkbelasting te voorkomen.
Een langere aflossingstermijn biedt als belangrijkste voordeel dat de maandlasten van uw lening aanzienlijk lager zijn, omdat de terugbetaling over meer tijd gespreid wordt. Dit creëert meer financiële ruimte en flexibiliteit in uw maandelijkse budget, wat de druk op uw uitgaven vermindert en kan leiden tot een betere budgetcontrole. Voor een lening aan familie fiscaal aftrekbaar betekent dit dat de lener de maandelijkse verplichtingen eenvoudiger kan dragen. Hoewel de totale rentekosten over de langere looptijd uiteindelijk hoger uitvallen, zorgt de lagere maandelijkse aflossing voor minder maandelijkse stress en kan het de haalbaarheid van de lening vergroten.
Nee, rente op een familielening is niet altijd fiscaal aftrekbaar. De aftrekbaarheid is strikt gebonden aan specifieke voorwaarden van de Belastingdienst. Zo is rente alleen aftrekbaar als de lening wordt gebruikt voor de aankoop, verbetering of onderhoud van uw eigen woning, en dan ook alleen als deze woning uw hoofdverblijf is. Wordt de lening gebruikt voor andere doeleinden, zoals een auto, studie, of zelfs een tweede huis of recreatiewoning, dan is de betaalde rente doorgaans niet aftrekbaar van uw inkomen in Box 1. Bovendien is de rente van een doorlopend krediet nooit fiscaal aftrekbaar, ongeacht het leendoel, wat benadrukt dat een lening aan familie fiscaal aftrekbaar maken vraagt om zorgvuldige naleving van de regels.
Om te voorkomen dat de Belastingdienst een lening aan familie als schenking ziet, is het essentieel om de afspraken zo zakelijk mogelijk te maken en te handhaven. Dit betekent dat naast een marktconforme rente en een schriftelijke overeenkomst, de leningnemer de lening terugbetaalt in termijnen, precies zoals bij een banklening. Deze termijnbetalingen moeten realistisch zijn en daadwerkelijk plaatsvinden. Bovendien versterkt de mogelijkheid om de lening, net als bij veel commerciële kredieten, vaak vervroegd en zonder boete te kunnen aflossen, het zakelijke karakter. Door deze concrete afspraken en de bewuste uitvoering ervan maakt u duidelijk dat het om een echte lening gaat en niet om een verkapte gift, waardoor de lening aan familie fiscaal aftrekbaar kan blijven onder de juiste voorwaarden.
Jazeker, op een familielening is het meestal mogelijk om extra boetevrij af te lossen, net als bij veel persoonlijke leningen. Deze flexibiliteit is een groot voordeel van lenen binnen de familiekring en helpt bovendien het zakelijke karakter van de afspraak te benadrukken, wat cruciaal is om de lening aan familie fiscaal aftrekbaar te houden. Het is echter essentieel dat deze mogelijkheid, inclusief de precieze voorwaarden voor extra aflossingen, duidelijk is vastgelegd in de schriftelijke leningsovereenkomst. Door sneller af te lossen verlaagt u de totale rentekosten over de looptijd en verkort u de periode dat u aan de lening vastzit. Controleer daarom altijd de specifieke afspraken in uw eigen overeenkomst, aangezien dit de basis vormt voor alle gemaakte regelingen.
Voor de geldgever heeft een familielening voornamelijk fiscale gevolgen in Box 3 van de inkomstenbelasting. Het uitgeleende bedrag wordt gezien als onderdeel van uw vermogen en valt daardoor onder de vermogensrendementsheffing. Dit betekent dat u belasting betaalt over een fictief rendement op dit vermogen, en niet direct over de daadwerkelijk ontvangen rente. Het is essentieel om een marktconforme rente te hanteren als de Belastingdienst de lening als niet-zakelijk beschouwt, kan dit leiden tot schenkbelasting voor de geldgever over het rentevoordeel of zelfs het gehele geleende bedrag, met mogelijke grote fiscale gevolgen inclusief boetes als de regels niet nageleefd worden. Bovendien kan het overlijden van de geldverstrekker fiscale consequenties hebben, aangezien de lening dan deel uitmaakt van de nalatenschap en mogelijk invloed heeft op de erfbelasting voor de erfgenamen.
U moet een familielening bij de Belastingdienst aangeven zodra u deze afsluit, vooral als de lening dient voor de aankoop, verbetering of onderhoud van uw eigen woning om de renteaftrek te claimen. Dit is een verplichte melding voor de lener die de lening aan familie fiscaal aftrekbaar wil maken voor de eigenwoningschuld in Box 1. De geldgever, zoals een ouder die uitleent aan een kind, moet de Belastingdienst ook informeren over een dergelijke eigenwoninglening en jaarlijks de leninggegevens doorgeven via de aangifte inkomstenbelasting, zowel bij nieuwe leningen als bij wijzigingen in de afspraken. Deze tijdige en correcte meldingen waarborgen dat de lening voldoet aan de fiscale eisen en voorkomt onverwachte problemen met de Belastingdienst.
De Belastingdienst hanteert specifieke regels voor geld lenen aan familie om te waarborgen dat het om een echte lening gaat en niet om een verkapte schenking. Kort gezegd: de Belastingdienst verwacht dat de afspraken zo zakelijk mogelijk zijn, vergelijkbaar met een lening tussen onafhankelijke partijen, om te voorkomen dat er schenkbelasting verschuldigd is of dat de lening aan familie fiscaal aftrekbaar is voor de lener. Dit betekent dat u een marktconforme rente moet overeenkomen en alle voorwaarden, zoals aflossingen en looptijd, zorgvuldig moet vastleggen in een schriftelijke overeenkomst. Zonder deze zakelijke aanpak bestaat het risico dat de Belastingdienst de lening als een schenking beschouwt, wat kan leiden tot onverwachte belastingheffingen voor zowel de geldgever als de lener, inclusief de eventuele hypotheekrenteaftrek die dan komt te vervallen. Voor een succesvolle en fiscaal correcte familielening is het dus cruciaal om precies te voldoen aan de eisen die de Belastingdienst stelt.
Een familiaire lening is een onderhandse lening binnen de familiecontext, waarbij geld direct wordt geleend of uitgeleend tussen familieleden of bekenden, zoals ouders, kinderen, broers of zussen, zonder tussenkomst van een traditionele bank. Deze constructie biedt de mogelijkheid tot persoonlijke financiële steun met vaak flexibelere leningsvoorwaarden dan reguliere banken, maar vereist wel een ijzersterke band en zakelijk inzicht tussen lener en geldgever.
De fiscale aspecten zijn cruciaal om problemen met de Belastingdienst te voorkomen en om de lening aan familie fiscaal aftrekbaar te maken voor de lener (indien van toepassing). Het is essentieel om een schriftelijke overeenkomst op te stellen met duidelijke afspraken over het geleende bedrag, de looptijd, en een marktconforme rente. Voor de lener kan de betaalde rente, met name bij woningfinanciering, aftrekbaar zijn in Box 1 onder strikte voorwaarden voor een eigenwoningschuld. Voor de geldgever wordt het uitgeleende bedrag gezien als vermogen in Box 3, waarover een fictief rendement wordt belast, en de ontvangen aflossingen worden niet als fiscaal inkomen beschouwd. Het risico op schenkbelasting is aanzienlijk als de lening niet-zakelijk van aard is, bijvoorbeeld door een te lage rente of het ontbreken van realistische aflossingsverplichtingen.
Een aflossingsvrije lening binnen de familie heeft belangrijke fiscale gevolgen, vooral als deze bedoeld is voor de eigen woning. Hoewel een lening aan familie vaak flexibiliteit biedt in voorwaarden en aflossingstermijn, is de rente van een nieuwe aflossingsvrije lening voor de eigen woning sinds 2013 niet fiscaal aftrekbaar in Box 1. Dit komt doordat nieuwe eigenwoningschulden verplicht annuïtair of lineair binnen 30 jaar moeten worden afgelost. Het ontbreken van die maandelijkse aflossingen – waarbij de hoofdsom pas aan het einde wordt terugbetaald en alleen rente wordt voldaan – betekent dat de lening aan familie fiscaal aftrekbaar wordt bemoeilijkt voor Box 1.
Het belangrijkste aandachtspunt is het risico dat de Belastingdienst de lening als een schenking ziet. Een lening binnen familiecontext zonder aflossingsverplichting, of met een te lage rente, wordt al snel gekwalificeerd als schenking, wat leidt tot schenkbelasting. Daarom moet er, zelfs bij een aflossingsvrije constructie, een duidelijke, marktconforme rente en een concrete verplichting tot terugbetaling van de hoofdsom (aan het einde van de looptijd) zijn vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst om dit te voorkomen. Alleen aflossingsvrije hypotheken die vóór 2001 zijn afgesloten, behouden nog hun renteaftrek.
Lening.com is de ideale partner voor het vergelijken en aanvragen van leningen aan familie, omdat we het proces eenvoudig, snel en transparant maken. Bij ons kunt u in slechts enkele minuten een breed aanbod van leningen van verschillende geldverstrekkers vergelijken, zodat u snel de optie vindt met de laagste rente die bij uw persoonlijke situatie past. Wij bieden een 100% onafhankelijke vergelijking, met duidelijke overzichten van maandlasten en totale kosten, wat uitermate waardevol is voor een goed onderbouwde keuze, zeker wanneer u een lening aan familie fiscaal aftrekbaar wilt maken. Onze gecertificeerde specialisten staan klaar om u te begeleiden bij het vinden van een geschikte lening, en helpen u de voorwaarden te kiezen die de zakelijkheid van de lening waarborgen. Bovendien werken alle aangesloten kredietverstrekkers onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB), wat u extra zekerheid en betrouwbaarheid biedt.