Equity crowdfunding is een financieringsmethode waarbij je als investeerder aandelen koopt in een onderneming en zo mede-eigenaar wordt. Dit betekent dat je, in ruil voor je financiële bijdrage, meedeelt in de mogelijke toekomstige winsten, en deze vorm van investeren is toegankelijk voor iedereen via online platforms.
Op deze pagina leer je alles over de definitie en kenmerken van equity crowdfunding, hoe het werkt voor zowel investeerders als ondernemers, en wat de voordelen en risico’s zijn. We bespreken populaire Nederlandse platforms, leiden je door de stappen om te starten en belichten de relevante regelgeving, aangevuld met veelgestelde vragen en alternatieve financieringsopties.
Equity crowdfunding is een specifieke vorm van crowdfunding waarbij investeerders aandelen of participaties in een onderneming verwerven en zo mede-eigenaar worden, in ruil voor hun financiële bijdrage. Deze investeringsmethode staat ook bekend als equity-based crowdfunding of crowdinvesting. Kenmerkend voor equity crowdfunding is dat het publiek hierbij fungeert als investeerder die risicodragend kapitaal inlegt, met het vooruitzicht op toekomstige winsten en waardestijging van de aandelen. Het is bij uitstek geschikt voor commerciële projecten die kapitaal nodig hebben, in tegenstelling tot filantropische doelen, en vereist een hoge mate van transparantie van de ondernemer over de bedrijfssituatie richting potentiële investeerders. Net als andere vormen van financiering is ook equity crowdfunding gebonden aan bepaalde regelgeving.
Als investeerder werkt equity crowdfunding zo dat je via online platforms aandelen koopt in een onderneming, waardoor je mede-eigenaar wordt en bijdraagt aan de groei, vaak vanuit een geloof in het product of de dienst die wordt aangeboden. Je streeft hierbij naar financieel rendement, maar ook naar een concrete betrokkenheid bij spannende projecten. Wat dit precies inhoudt voor jouw rechten en de specifieke stappen om te investeren via equity crowdfunding, wordt verderop in detail behandeld.
Wanneer je via equity crowdfunding investeert, verwerf je aandelen en word je daarmee mede-eigenaar van een bedrijf. Een aandeelhouder is een persoon, bedrijf of instelling die ten minste één aandeel van een bedrijf bezit en daarmee eigenaarsbelangen vertegenwoordigt. Als aandeelhouder heb je, afhankelijk van het type aandeel, vaak stemrecht bij belangrijke bedrijfsbeslissingen tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA), zoals over bestuurdersbeloning, fusies of overnames. Je mag ook documenten zoals jaarverslagen en balansen inzien, wat zorgt voor transparantie over de bedrijfsvoering. Het is wel belangrijk om te weten dat je als aandeelhouder de dagelijkse activiteiten van de onderneming niet beheert en geen recht hebt op een vaste vergoeding, maar je deelt wel mee in de mogelijke toekomstige winsten en waardestijging van de aandelen wanneer het bedrijf succesvol is.
Equity crowdfunding maakt investeren bereikbaar voor het brede publiek, doordat het traditionele drempels verlaagt. Waar investeren in jonge bedrijven voorheen vaak voorbehouden was aan vermogende individuen of grote instellingen, bieden online platforms nu de mogelijkheid om al met relatief kleine bedragen deel te nemen. Dit betekent dat vrijwel iedereen, met een geloof in een product of dienst, de kans krijgt om mede-eigenaar te worden van een veelbelovende onderneming. Het verruimt de toegang tot risicodragend kapitaal en geeft individuele investeerders de unieke gelegenheid om direct bij te dragen aan innovatie en economische groei, voorbij de gebaande paden van traditionele investeringen.
Bij equity crowdfunding verwerf je als investeerder aandelen, waardoor je mede-eigenaar wordt van de onderneming en specifieke rechten krijgt. Deze zijn te onderscheiden in financiële rechten en zeggenschapsrechten, die essentieel zijn voor jouw rol als investeerder. Jouw financiële rechten omvatten het recht op een deel van de toekomstige winsten (dividenden) en de potentiële waardestijging van je aandelen. Daarnaast geven de zeggenschapsrechten je invloed en inspraak bij belangrijke bedrijfsbeslissingen, vaak via stemrecht tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De mate van jouw eigendom en invloed is daarbij direct afhankelijk van de verhouding van het geïnvesteerde bedrag versus het stukje eigendom dat je via equity crowdfunding verwerft. Hoewel je geen dagelijkse beheertaken uitvoert, garandeert dit eigenaarschap je wel recht op transparantie, zoals inzage in financiële rapporten, om de koers van jouw investering te kunnen volgen.
Ondernemers kunnen equity crowdfunding strategisch gebruiken om financiering te werven en onafhankelijk te groeien en door te pakken, vooral wanneer ze kapitaal nodig hebben voor hun startende bedrijf of verdere ontwikkeling. Dit doen ze door gedetailleerde plannen en financiële informatie op online platforms te presenteren aan een breed publiek dat in ruil daarvoor aandelen verwerft, wat een intensieve tijdsinvestering en volledige transparantie over omzet- en groeicijfers vereist. De exacte vereisten, het opzetten van een campagne en de geschiktheid voor specifieke projecten worden in de volgende secties verder toegelicht.
Equity crowdfunding is bijzonder geschikt voor diverse commerciële projecten, omdat het investeerders aantrekt die zoeken naar financieel rendement in ruil voor hun aandeelhouderschap. Commerciële projecten zijn hierbij ondernemingen of initiatieven die gericht zijn op het genereren van winst of waardegroei, en niet op puur maatschappelijke of filantropische doelen. Dit omvat een breed scala aan zowel zakelijke als creatieve projecten. Denk bijvoorbeeld aan vastgoedprojecten, inclusief residentieel en commercieel vastgoed, die kapitaal nodig hebben voor ontwikkeling of aankoop. Ook creatieve projecten die als volwaardige ondernemingen opereren, zoals de productie van films, webseries, of de ontwikkeling van boeken en muziek, kunnen uitstekend profiteren van equity crowdfunding. Zelfs kleine zakelijke projecten kunnen op deze manier financiering vinden, waarbij de potentiële financiële opbrengst voor investeerders het doorslaggevende element is.
Voor ondernemers die via equity crowdfunding financiering willen aantrekken, gelden specifieke vereisten en voorwaarden die verder gaan dan alleen een goed idee. Naast de eerder genoemde intensieve tijdsinvestering en volledige transparantie, zoeken platforms en investeerders vooral naar ondernemers met goede ideeën die onafhankelijk willen groeien en doorpakken.
Om investeerders te overtuigen, is het essentieel dat ondernemers een grondige voorbereiding tonen:
De fondsenwerving voor equity crowdfunding campagnes vereist van ondernemers een hoge inzet en intensieve tijdsinvestering, die verder gaat dan enkel het opstellen van een businessplan. Het doel van fondsenwerving is om gericht financiële middelen te werven, en dit vraagt om een actieve inzet die niet zomaar naast de dagelijkse bedrijfsvoering kan worden gedaan; het bestuur en de directie moeten bereid zijn tijd vrij te maken voor deze essentiële activiteit. Het opzetten en beheren van een campagne, inclusief de vereiste transparantie en communicatie met potentiële investeerders, vergt niet alleen aanzienlijke tijd, maar ook een initiële geldelijke investering. Daarom is een goed geplande fondsenwervingscampagne met een concrete tijdslimiet essentieel om de interesse van het publiek vast te houden en te voorkomen dat de actie haar urgentie en animo verliest.
Equity crowdfunding biedt zowel ondernemers als investeerders diverse aantrekkelijke voordelen die verder gaan dan traditionele financieringsmethoden. Voor ondernemers is een groot pluspunt dat het naast kapitaal ook meerwaarde genereert, zoals een directere band met fans, grotere zichtbaarheid, marktonderzoek, en waardevolle feedback voor productvalidatie, wat leidt tot een hechte band met de investeerders die als ambassadeurs fungeren. Bovendien biedt deze financieringsvorm de mogelijkheid om onafhankelijk te blijven van bankiers en is de financiering vaak sneller geregeld dan via bancaire routes.
Investeerders profiteren van de kans om potentieel een hoog rendement te behalen door de waardestijging van aandelen in groeiende start-ups en jonge bedrijven. Het maakt ook de spreiding van investeringsrisico eenvoudiger, doordat je met relatief kleine bedragen in meerdere projecten kunt beleggen, wat het concentratierisico verlaagt. Daarnaast krijgen investeerders meer controle over de investeringsbestemming en een grotere betrokkenheid bij de onderneming waar zij in geloven.
Investeren via equity crowdfunding draagt, net als elke belegging, aanzienlijke risico’s en nadelen met zich mee waar je als investeerder rekening mee moet houden. Het belangrijkste nadeel is het hoge risico op het verliezen van je gehele inleg, omdat je vaak investeert in startende bedrijven die een verhoogde kans op faillissement hebben. Hierdoor bestaat er geen zekerheid op positief rendement, en je bent afhankelijk van de bedrijfsprestaties en het management. Bovendien is equity crowdfunding risicovoller dan bijvoorbeeld lening-gebaseerde crowdfunding, en je aandelen in niet-beursgenoteerde bedrijven zijn vaak moeilijk te verkopen, wat zorgt voor een gebrek aan liquiditeit. Als investeerder draag je bovendien zelf het risico, aangezien er geen tussenpersonen zijn die dit projectrisico dekken, en bij onvoldoende spreiding loop je ook een concentratierisico.
In Nederland vind je diverse platforms die het mogelijk maken om via equity crowdfunding in bedrijven te investeren door aandelen te kopen. Tot de populaire keuzes die zich specifiek richten op het aanbieden van aandelenparticipaties in start-ups en groeiende ondernemingen, behoren onder andere Symbid en Seedrs.
Daarnaast faciliteren ook platforms als CrowdAboutNow en Geldvoorelkaar, hoewel ze ook financiering via leningen aanbieden, projecten waarbij investeerders aandelen kunnen verwerven. Een belangrijk aspect van deze platforms in Nederland is dat ze, net als andere financiële dienstverleners, beschikken over een vergunning beleggingsonderneming of een ontheffing bemiddelaar in opvorderbaar geld, wat zorgt voor een gereguleerde omgeving en extra vertrouwen voor zowel ondernemers als investeerders.
Toonaangevende equity crowdfunding platforms onderscheiden zich door diverse kernkenmerken die een optimale ervaring voor investeerders en ondernemers waarborgen. Deze platforms bieden een hoge mate van gebruiksvriendelijkheid, wat het investerings- en campagnemanagementproces soepel maakt. Een robuuste betrouwbaarheid en veiligheid in alle transacties is daarbij onmisbaar, mede ondersteund door een uitstekende platform stabiliteit en uptime. Daarnaast focussen toonaangevende platforms op hoge klanttevredenheid door heldere communicatie over projecten, voorwaarden en zelfs de parameters die de rangschikking van campagnes bepalen. Dit alles wordt vaak gecombineerd met concurrerende platform- en transactiekosten, wat de toegankelijkheid van equity crowdfunding vergroot en bijdraagt aan het noodzakelijke vertrouwen.
Bij equity crowdfunding is het van cruciaal belang om de platformkosten en voorwaarden van verschillende aanbieders zorgvuldig te vergelijken, aangezien deze sterk variëren en direct invloed hebben op het te werven kapitaal en de verplichtingen van de ondernemer. Ondernemers die financiering zoeken, kunnen rekenen op diverse kostenposten, die meestal exclusief 21% BTW worden berekend. Hoewel platforms zoals PWN aangeven geen platformkosten te rekenen, hanteren andere aanbieders een complexe structuur van vaste en variabele vergoedingen.
Een gedetailleerde vergelijking van de meest voorkomende kosten voor de projecteigenaar omvat:
| Kostenpost | Omschrijving & Typische Range | Invloed op Campagne |
|---|---|---|
| Aanvraag- en Plaatsingskosten | Vaste bedragen voor beoordeling en publicatie van de campagne; variëren bijvoorbeeld van een beoordelingsfee van €495 tot plaatsingskosten van €950, maar kunnen ook oplopen tot €1500. | Deze eenmalige kosten betaal je vooraf, ongeacht of de fondsenwerving succesvol is. |
| Succesfee | Een percentage over het totaal succesvol opgehaalde bedrag, vaak tussen de 2% en 10%. Sommige modellen hanteren een percentage plus een kwartaalvergoeding, zoals 1% + 0,25% per kwartaal looptijd. | Deze vergoeding is risicogebonden en betaal je alleen bij een succesvolle afronding van de campagne. |
| Beheer- en Administratiekosten | Jaarlijkse kosten voor het beheren van de investering, bijvoorbeeld 0,95% tot 1% van het geïnvesteerde kapitaal, of administratiekosten die per investeerder in rekening worden gebracht. | Dit zijn doorlopende kosten die de netto-opbrengst op lange termijn beïnvloeden. |
| Transactiekosten | Vaste bedragen per individuele transactie, typisch €0,20 tot €0,50, of een percentage van de transactie (maximaal 3%), soms aangevuld met extra kosten voor bankoverschrijvingen van bijvoorbeeld €25. | Direct verbonden aan het aantal en de omvang van individuele investeringen die via het platform plaatsvinden. |
Naast de financiële kosten is het essentieel dat ondernemers de platformvoorwaarden nauwkeurig controleren. Denk hierbij aan de vereisten voor rapportage aan investeerders, de juridische structuur van de aandelenuitgifte en afspraken over potentiële exit-strategieën. Een grondige analyse voorkomt verrassingen en garandeert een passende financieringsoplossing voor jouw equity crowdfunding campagne.
Om te starten met equity crowdfunding als ondernemer volg je een gestructureerd proces om succesvol financiering op te halen bij het publiek. Dit vraagt om zowel een zorgvuldige voorbereiding als een actieve uitvoering van je campagne.
Als investeerder is investeren via equity crowdfunding een gestructureerd proces dat begint met het verkennen van diverse online platforms die financieringsverzoeken van ondernemers publiceren. Je analyseert de gedetailleerde pitches van bedrijven – waarin plannen, financiële projecties en de visie worden gepresenteerd – en kiest een onderneming die je aanspreekt en waarin je gelooft. Na deze zorgvuldige overweging schrijf je in op het financieringsverzoek door een specifiek bedrag te investeren, vaak al mogelijk vanaf enkele tientjes. Een slimme aanpak is om je vermogen te spreiden door met relatief kleine bedragen in verschillende projecten te beleggen, wat het concentratierisico verlaagt. Zo word je mede-eigenaar en draag je niet alleen financieel bij, maar investeer je ook in nieuwe ontwikkelingen waar je een directe betrokkenheid bij voelt.
Als ondernemer vraagt het opzetten van een equity crowdfunding campagne om een strategische en projectmatige aanpak. Het is geen snelle actie, want een campagne lanceren kost veel tijd en aandacht; je moet immers veel mensen bereiken en overtuigen om te investeren. Daarom is een planmatige opzet van cruciaal belang, waarbij je de fondsenwerving benadert als een volwaardig project met heldere doelen en een concrete tijdlijn.
Het succesvol opzetten van je campagne omvat meer dan alleen het werven van kapitaal; het kan ook dienen als een krachtig instrument voor marktonderzoek of zelfs als marketingcampagne. Ondernemers die onafhankelijk willen groeien en doorpakken moeten bereid zijn hun verhaal te delen en een slimme balans te vinden tussen openheid en strategie in hun publieke informatie. Daarnaast is het actief inzetten van je eigen netwerk onmisbaar, want dit vormt vaak de basis van de eerste investeringen en de verdere verspreiding van je boodschap.
In Nederland valt equity crowdfunding onder duidelijke regelgeving en voorwaarden die door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) worden gecontroleerd om zowel investeerders als ondernemers te beschermen. Sinds 10 november 2021 is de Europese crowdfundingverordening van kracht, wat betekent dat platforms die equity crowdfunding aanbieden een specifieke vergunning beleggingsonderneming moeten hebben om te mogen opereren. Deze vergunning is cruciaal, aangezien de regelgeving rondom alternatieve financieringsvormen in Nederland nog volop in ontwikkeling is, en het controleren op een dergelijke AFM-vergunning investeerders extra zekerheid biedt. Voor ondernemers betekent dit onder andere dat zij hun financiële huishouding transparant moeten maken aan het publiek en dat de kosten en vergoedingen tussen platforms kunnen verschillen, aangezien hier geen uniforme regelgeving voor bestaat. Platforms zijn daarnaast verplicht potentiële investeerders uitgebreid te informeren over de risico’s die inherent zijn aan investeren via equity crowdfunding.
Het fundamentele verschil tussen equity crowdfunding en andere vormen van crowdfunding ligt in de aard van de tegenprestatie die investeerders ontvangen. Bij equity crowdfunding verwerf je als investeerder aandelen en word je mede-eigenaar van de onderneming, met het vooruitzicht op toekomstige winsten en waardestijging, wat een risicodragende investering is. Andere crowdfundingvormen bieden verschillende beloningen: bij lening-gebaseerde crowdfunding (ook wel crowdlending genoemd) krijg je je investering met rente terug, vergelijkbaar met een traditionele lening. Bij reward-gebaseerde crowdfunding ontvangen investeerders vaak een product, dienst of een andere niet-financiële beloning, terwijl bij donatie-gebaseerde crowdfunding er geen materiële tegenprestatie wordt verwacht, puur uit steun voor een project. Dit maakt equity crowdfunding over het algemeen risicovoller dan lening-gebaseerde crowdfunding, aangezien het rendement direct afhangt van het succes van de onderneming en er geen vaste terugbetalingsplicht is.
Deelname aan equity crowdfunding staat open voor een breed spectrum aan partijen, zowel aan de investeringskant als aan de ondernemerszijde. Als investeerder kan vrijwel iedereen, als onderdeel van het algemene publiek, meedoen en mede-eigenaar worden van veelbelovende bedrijven. Dit is mogelijk met al lage instapbedragen van enkele tientjes via online platforms, wat investeren democratiseert en toegankelijk maakt voor ieder potentiële investeerder, ver voorbij traditionele vermogende groepen. Voor ondernemers is equity crowdfunding bij uitstek geschikt voor start-ups en andere commerciële projecten die groeikapitaal zoeken; het is echter ongeschikt voor puur filantropische doelen. Dit stelt innovatieve ondernemingen in staat om financiering te werven en een betrokken community van aandeelhouders op te bouwen.
De waarde van aandelen wordt bepaald door een samenspel van marktdynamiek en de financiële gezondheid van een onderneming. De actuele beurskoers per aandeel wordt in grote lijnen bepaald door vraag en aanbod van beleggers wereldwijd. Daarnaast speelt de intrinsieke waarde per aandeel een belangrijke rol, die de werkelijke waarde van een aandeel beschrijft door de totale bezittingen minus de totale schulden te delen door het aantal uitgekeerde aandelen. Beleggers vergelijken deze intrinsieke waarde met de actuele aandelenkoers om te bepalen of een aandeel ondergewaardeerd of overgewaardeerd is; is de persoonlijke waarde van het bedrijf, gebaseerd op bijvoorbeeld financiële ratio’s zoals winst per aandeel, hoger dan de beurswaarde, dan is het ondergewaardeerd. Uiteindelijk hangt de waardering van aandelen, zelfs bij equity crowdfunding, af van factoren als de sector, verwachte groei, winstverwachtingen en het algemene marktsentiment. De waardering van een aandeel is dan ook cruciaal voor de beslissing over het koop- en verkoopmoment.
Wanneer een bedrijf failliet gaat, ervaar je als equity crowdfunding investeerder direct de gevolgen van het eerder benoemde risico op het verliezen van je gehele inleg. De rechtbank verklaart een onderneming failliet als deze haar financiële verplichtingen niet meer kan voldoen en er meerdere schuldeisers zijn. Vervolgens wordt een onafhankelijke curator aangesteld die het beheer over de bezittingen en inkomsten van het bedrijf overneemt. Deze curator heeft als taak om de bezittingen te gelde te maken om daarmee de schuldeisers af te betalen. Voor equity crowdfunding aandeelhouders betekent dit dat zij, als laatste in de schuldenrangorde, vaak weinig of niets terugzien van hun investering nadat andere schuldeisers – zoals banken, werknemers en de Belastingdienst – zijn voldaan. Als er zelfs onvoldoende baten zijn om de kosten van de faillissementsprocedure te dekken, kan het faillissement zelfs eindigen ‘wegens gebrek aan baten’, waardoor een doorstart of enige vorm van compensatie voor aandeelhouders vrijwel uitgesloten is.
Investeren via equity crowdfunding is niet veilig in de traditionele zin, want beleggen via crowdfunding kent een groot risico. Een investering in eigen vermogen via crowdfunding biedt geen zekerheid aan de investeerder, omdat je in startende en vaak onbewezen bedrijven investeert waarvan de groei of achteruitgang onzeker is. Hoewel platforms onder toezicht staan van de AFM, draag je als investeerder altijd de kans op het verlies van je gehele inleg. Hierbij is het belangrijk te realiseren dat crowdfunding op basis van aandelen risicovoller is dan crowdfunding op basis van lening, omdat het rendement volledig afhangt van de bedrijfsprestaties en waardestijging van de aandelen.
Als een van de grootste coöperatieve banken in Nederland richt Rabobank zich op het verstrekken van traditionele financiële diensten zoals zakelijke leningen en hypotheken, wat een alternatieve financieringsvorm is ten opzichte van equity crowdfunding. Waar bij equity crowdfunding investeerders aandelen kopen en mede-eigenaar worden, betreft geld lenen bij Rabobank een schuldfinanciering die met rente moet worden terugbetaald; geld lenen kost altijd geld. Rabobank, die onder toezicht staat van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), De Nederlandsche Bank (DNB) en de Europese Centrale Bank (ECB), biedt ondernemers de mogelijkheid om kapitaal aan te trekken zonder eigendom te delen, in tegenstelling tot het mede-eigenaarschap dat equity crowdfunding kenmerkt.
Een lening aanvragen is een direct alternatief voor ondernemers die kapitaal zoeken maar de nadelen van equity crowdfunding willen vermijden. Door te kiezen voor een lening, zowel bij een traditionele bank als via lening-gebaseerde crowdfunding (crowdlending), verkrijg je financiering zonder dat je aandelen hoeft af te staan of mede-eigenaarschap introduceert, wat essentieel is om de controle over je onderneming te behouden. Dit betekent dat je kapitaal aantrekt zonder verwatering van je aandelen, terwijl je enkel een terugbetalingsverplichting met rente aangaat. Bovendien heeft crowdfunding op basis van aandelen vaak hogere opstartkosten dan crowdfunding op basis van een lening, wat schuldfinanciering voor sommige projecten financieel aantrekkelijker maakt aan het begin.
Snel geld lenen en investeren via equity crowdfunding zijn twee fundamenteel verschillende financiële benaderingen met elk hun eigen doel en risico. Waar ‘snel geld lenen’ draait om het zo vlug mogelijk verkrijgen van kapitaal voor een lening, wordt dit voor consumenten en ondernemers in Nederland sterk afgeraden door experts zoals Lening.com en Rente.nl, omdat het kan leiden tot extra problemen en het impulsief lenen voor grote bedragen zoals 60.000 euro onverstandig is. Investeren via equity crowdfunding daarentegen betekent dat je als investeerder aandelen koopt en mede-eigenaar wordt van een onderneming, met het vooruitzicht op toekomstige winsten en waardestijging, hoewel dit een groot risico met zich meebrengt op het verliezen van je gehele inleg en geen zekerheid biedt. Het is cruciaal te begrijpen dat crowdfunding op basis van aandelen risicovoller is dan crowdfunding op basis van een lening, waarbij een vaste terugbetalingsplicht geldt, en bovendien hogere opstartkosten met zich mee kan brengen voor de ondernemer.