De Wet excessief lenen is in 2023 in werking getreden om het minder aantrekkelijk te maken meer dan €700.000 te lenen vanuit uw eigen BV. Op deze pagina leest u alles over de precieze regels, de berekening van deze grens, de fiscale gevolgen en hoe u leningen vanuit uw BV op een verantwoorde manier kunt structureren.
De Wet excessief lenen is een Nederlandse belastingwetgeving die in 2023 in werking is getreden met als doel het minder aantrekkelijk maken om hoge bedragen van uw eigen BV te lenen. Deze wet bestaat om te voorkomen dat ondernemers via leningen aan zichzelf belastingheffing uitstellen of ontwijken, door deze schulden boven een bepaalde grens te beschouwen als een verkapte dividenduitkering. Concreet stelt de wet excessief lenen een grens van €700.000 voor leningen die een directeur-grootaandeelhouder (DGA) bij de eigen vennootschap heeft openstaan. Het is belangrijk te weten dat voor deze leengrens niet alleen uw eigen leningen meetellen, maar ook die van uw fiscale partner.
Voor leningen vanuit een BV aan aandeelhouders en bestuurders gelden twee belangrijke regels: ze moeten altijd zakelijk zijn en voor bedragen boven €700.000 valt men sinds 2023 onder de Wet excessief lenen. Dit betekent dat de zakelijke rente en aflossingsschema moeten overeenkomen met wat een BV aan een willekeurige derde zou aanbieden om voorkomen van bevoordeling en misbruik bij leningen te waarborgen. Meer details over de berekening van de grens, welke leningen meetellen en de fiscale gevolgen, worden verderop op deze pagina uitgelegd.
De grens voor excessief lenen wordt berekend door alle openstaande schulden die u als directeur-grootaandeelhouder (DGA) en uw fiscale partner bij uw eigen BV hebben, bij elkaar op te tellen. Deze optelsom wordt vervolgens vergeleken met de wettelijke grens van €700.000. Een belangrijke uitzondering in deze berekening is de lening voor eigen woning van eigen bv; deze wordt niet meegerekend in de grens van €500.000 voor excessief lenen, tenzij een recht van hypotheek aan de eigen BV is gegeven via de notaris. Voor een nauwkeurige inschatting van uw specifieke situatie, kunt u gebruikmaken van een wet excessief lenen calculator, vaak aangeboden door financiële dienstverleners.
De wet excessief lenen is van toepassing op alle soorten leningen en openstaande schulden die u als directeur-grootaandeelhouder (DGA) en uw fiscale partner bij de eigen besloten vennootschap (BV) heeft, behalve de lening voor de eigen woning onder specifieke voorwaarden. Dit betekent dat elke vorm van geldlening, ongeacht het doel (bijvoorbeeld voor consumptie, investeringen of andere privé-uitgaven), meetelt voor de wettelijke grens van €700.000 als deze niet als zakelijk kan worden aangemerkt.
De belangrijke uitzondering betreft leningen die bestemd zijn voor de eigen woning van de DGA bij de BV. Deze specifieke lening wordt tot een bedrag van €500.000 niet meegerekend voor de grens van excessief lenen. Echter, als de lening voor de eigen woning hoger is dan €500.000, dan telt het deel boven dit bedrag alleen niet mee als een recht van hypotheek aan de eigen BV is gegeven via de notaris. Anders gezegd, alle leningen die niet onder deze uitzondering vallen, dragen bij aan de optelsom die de €700.000 grens bepaalt.
Bij overtreding van de wet excessief lenen zijn er aanzienlijke fiscale gevolgen. Het bedrag dat u boven de vastgestelde grens van €700.000 leent, wordt namelijk belast als een fictief regulier voordeel in box 2, gelijk aan inkomen uit aanmerkelijk belang of een dividenduitkering, waarbij de schuld civielrechtelijk wel blijft bestaan. Naast deze belastingheffing kunnen de Belastingdienst ook boetes en andere sancties opleggen, wat we gedetailleerder bespreken in de komende onderdelen van deze pagina.
Wanneer uw leningen vanuit uw BV de grens van €700.000 overschrijden, brengt de wet excessief lenen specifieke belastingheffingen met zich mee. Het bedrag dat boven deze grens uitkomt, wordt door de Belastingdienst namelijk aangemerkt als een fictief regulier voordeel in box 2. Dit betekent dat het overschrijdende bedrag wordt belast alsof het inkomen uit aanmerkelijk belang of een dividenduitkering is, zelfs al is er geen daadwerkelijke uitbetaling van dividend. De schuld aan uw BV blijft hierbij civielrechtelijk wel bestaan, wat belangrijk is om te realiseren.
Bij overtreding van de wet excessief lenen kunnen, naast de belastingheffing over het fictieve voordeel, verschillende boetes en sancties worden opgelegd door de Belastingdienst. De meest voorkomende is een bestuurlijke boete, die direct aan de overtredende partij kan worden opgelegd zonder langdurige procedure. Deze boetes kunnen aanzienlijk oplopen, vooral wanneer er sprake is van grove schuld of (voorwaardelijke) opzet. In zulke situaties kan de Belastingdienst een vergrijpboete opleggen, die vaak hoger is dan een normale correctieboete. Bovendien kan, in ernstige gevallen van misbruik of fraude, de zaak worden overgedragen aan het Openbaar Ministerie (OM) of de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) voor strafrechtelijke vervolging. Het niet naleven van de wet excessief lenen resulteert naast deze financiële gevolgen vaak ook in reputatieschade en hoge juridische kosten.
U kunt leningen vanuit uw BV op een juiste manier structureren door altijd zakelijke voorwaarden te hanteren, inclusief duidelijke afspraken over rente en aflossing, en door rekening te houden met de regels van de wet excessief lenen. Dit betekent dat de lening, of deze nu voor woningfinanciering of beleggingsdoeleinden dient, zakelijk van aard moet zijn en dat aflossing daadwerkelijk plaatsvindt, net als bij een externe partij. Hieronder vindt u gedetailleerde informatie over hoe u binnen de wettelijke grenzen blijft en welke alternatieven er zijn voor het lenen van geld vanuit uw BV.
Om binnen de wettelijke grenzen van de wet excessief lenen te blijven, kunt u de volgende concrete stappen nemen:
Door de beperkingen die de Wet excessief lenen met zich meebrengt, zijn er diverse alternatieven om aan benodigde middelen te komen zonder direct geld vanuit uw eigen BV te lenen. Dit helpt u om binnen de gestelde wettelijke grenzen te blijven en ongewenste fiscale gevolgen te voorkomen.
Hier zijn de belangrijkste alternatieven:
De Wet excessief lenen, ingevoerd in 2023, is de meest relevante recente wetswijziging die het minder aantrekkelijk maakt om boven €700.000 te lenen vanuit uw eigen BV. Deze wet is voortgekomen uit een wetsvoorstel waarbij het oorspronkelijke maximumbedrag van €500.000 tijdens de parlementaire behandeling, via een nota van wijziging, is verhoogd naar de huidige grens van €700.000. Naast deze cruciale wetswijziging zijn er beleidsvoorstellen en -aanpassingen die zich richten op een intensievere controle door de Belastingdienst op excessieve leningen en het beperken van mogelijkheden om de grondslag van de maatregel uit te hollen. Hoewel de Wet excessief lenen definitief van kracht is, vinden er doorlopend discussies plaats en kunnen er in de toekomst verdere verfijningen in de wetgeving of het beleid optreden.
Officiële en juridische informatie over de Wet excessief lenen vindt u allereerst bij de Belastingdienst, aangezien dit de primaire en meest gezaghebbende bron is voor de wettekst, officiële toelichtingen en de actuele uitvoeringsregels in Nederland. Daarnaast bieden diverse gespecialiseerde financiële adviesorganisaties, waaronder Financieringsgilde, uitgebreide informatie, analyses en praktische hulpmiddelen aan. Zo kunt u bij Financieringsgilde een wet excessief lenen calculator vinden, een handig online hulpmiddel om de impact van de wet op uw individuele situatie te berekenen en de optelsom van uw leningen te controleren. Voor verdieping kunt u tevens specifieke artikelen raadplegen die de regels over welke schulden worden opgeteld en de kwijtschelding van een excessief bedrag gedetailleerd uitleggen, met de meest recente aanpassingen die bijvoorbeeld tot 20 maart 2024 dateren. Deze bronnen helpen u een volledig beeld te vormen van de complexe materie rondom de wet excessief lenen.
Binnen een Besloten Vennootschap (BV) is de BV zelf als rechtspersoon de eerstverantwoordelijke voor het naleven van alle wettelijke verplichtingen, inclusief de regels van de wet excessief lenen. Het bestuur van de BV, vaak de directeur(en), is echter operationeel verantwoordelijk voor het dagelijkse beheer en de uitvoering hiervan, en dient ervoor te zorgen dat de BV aan alle wetten en regels voldoet. Bij onbehoorlijk bestuur, onzorgvuldig handelen of het niet tijdig melden van betalingsonmacht, kunnen bestuurders persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor schulden en boetes van de BV, waaronder die voortvloeiend uit de wet excessief lenen.
Om te controleren of uw lening onder de grens van de wet excessief lenen valt, dient u periodiek alle openstaande schulden van uzelf en uw fiscale partner bij de BV zorgvuldig bij elkaar op te tellen. Vergelijk deze totale som vervolgens met de wettelijke drempel van €700.000. Vergeet hierbij niet de specifieke uitzondering voor leningen voor de eigen woning: het deel tot €500.000, en daarboven mits gedekt door een hypotheek, telt niet mee voor deze grens. Om deze controle te vergemakkelijken en voor een betrouwbare indicatie, kunt u overwegen een gespecialiseerde wet excessief lenen calculator te gebruiken, bijvoorbeeld die van Financieringsgilde. Dit geeft u direct inzicht in uw positie ten opzichte van de wettelijke limiet.
Wanneer een lening niet wordt terugbetaald, ontstaan er diverse ernstige financiële en juridische gevolgen voor de lener. Allereerst stapelen de kosten zich snel op door extra rente en boetes, en zal de kredietverstrekker vaak een incassobureau of deurwaarder inschakelen, wat leidt tot aanzienlijk hogere incasso- en deurwaarderskosten. Bovendien resulteert het niet nakomen van aflossingsverplichtingen in een negatieve BKR-registratie, wat uw kredietwaardigheid ernstig schaadt en toekomstige financieringsmogelijkheden beperkt. Bij een lening met onderpand, zoals een autolening, kan de kredietverstrekker aanspraak maken op dit onderpand of dit zelfs terugeisen. Hoewel de wet excessief lenen zich richt op de fiscale gevolgen van te hoge leningen vanuit de eigen BV, kan het niet terugbetalen van enige lening leiden tot verdere financiële problemen en, afhankelijk van de leningconstructie, zelfs persoonlijke aansprakelijkheid.
De wet excessief lenen heeft zeker invloed op uw persoonlijke belastingaangifte, met name in box 2. Zodra de totale leningen van u en uw fiscale partner bij uw eigen BV de grens van €700.000 overschrijden, wordt het bedrag boven deze drempel door de Belastingdienst gezien als een fictief regulier voordeel. Dit voordeel wordt belast als inkomen uit aanmerkelijk belang in uw persoonlijke inkomstenbelastingaangifte. Het is belangrijk om te onthouden dat, hoewel u hierover belasting betaalt, de schuld aan uw BV civielrechtelijk wel blijft bestaan. Eigenwoningschulden vallen onder specifieke voorwaarden buiten deze regeling, maar alle andere excessieve leningen hebben directe gevolgen voor uw aangifte.
U kunt vlot en verantwoord geld lenen via uw BV wanneer de BV over voldoende liquide middelen beschikt en u de lening structureert volgens strikt zakelijke voorwaarden, net zoals bij een externe geldverstrekker. Dit houdt in dat er duidelijke afspraken moeten zijn over een marktconforme rente en een realistisch aflossingsschema, waarbij aflossing ook daadwerkelijk plaatsvindt. Het voordeel hiervan is dat u op deze manier tijdelijk geld uit uw BV kunt halen voor bijvoorbeeld de financiering van een eigen woning (met inachtneming van de specifieke uitzonderingen voor de grens van €500.000) of voor beleggingsdoeleinden, zonder dat dit direct als dividenduitkering wordt belast.
Echter, de mogelijkheid om snel vlot te lenen vanuit uw BV is aanzienlijk beperkt sinds de invoering van de wet excessief lenen in 2023. U en uw fiscale partner moeten de totale openstaande schuld aan uw BV te allen tijde onder de grens van €700.000 houden om te voorkomen dat het bedrag daarboven wordt belast als inkomen uit aanmerkelijk belang in box 2. Het is bovendien cruciaal om zakelijke zekerheden te bieden, zoals een hypotheekrecht, en uw schuld nauwkeurig bij te houden. Gezien de complexiteit van deze regelgeving is het raadzaam altijd deskundig advies in te winnen om compliant te blijven en onverwachte fiscale gevolgen te vermijden.
Wanneer u overweegt te overbieden bij de aankoop van een woning, zijn er verschillende opties voor extra financiering:
Hoewel lenen vanuit uw eigen BV voor directeur-grootaandeelhouders (DGA’s) een overweging kan zijn, is het belangrijk rekening te houden met de wet excessief lenen, die in 2023 in werking is getreden en het minder aantrekkelijk maakt om boven €700.000 vanuit de BV te lenen vanwege de fiscale gevolgen.
Het combineren van een hypotheek met een lening vanuit uw eigen BV om extra geld te lenen is mogelijk, maar vereist strikte naleving van de regels, met name die van de Wet excessief lenen. Als directeur-grootaandeelhouder (DGA) kunt u kapitaal uit uw BV lenen als een hypothecaire geldlening voor de aankoop van uw eigen woning, of voor andere doeleinden zoals een verbouwing of beleggingen. Het is daarbij cruciaal dat de lening onder zakelijke voorwaarden wordt verstrekt, met een marktconforme rente en een realistisch aflossingsschema, vergelijkbaar met wat een externe geldverstrekker zou bieden. De totale som van leningen van u en uw fiscale partner bij uw BV mag de grens van €700.000 niet overschrijden, anders wordt het bedrag boven deze grens belast als een fictief regulier voordeel in box 2. Een belangrijke uitzondering is een lening voor de eigen woning vanuit uw BV: het deel tot €500.000 telt niet mee voor de grens van excessief lenen. Boven dit bedrag geldt de uitzondering alleen als er een recht van hypotheek aan de eigen BV is gegeven via de notaris. Het is aan te raden deskundig advies in te winnen om onverwachte fiscale gevolgen te voorkomen en de constructie juridisch correct vast te leggen.
Lening.com is uw betrouwbare partner bij het vergelijken en aanvragen van leningen omdat wij een 100% onafhankelijke vergelijkingsservice bieden, ondersteund door gecertificeerde specialisten. Wij werken uitsluitend samen met kredietverstrekkers die onder toezicht staan van de AFM en DNB, en onze Wft-vergunning waarborgt een betrouwbaar proces voor elke aanvraag. Via onze gebruiksvriendelijke online vergelijker krijgt u eenvoudig en transparant inzicht in de maandlasten en totale kosten van diverse soorten leningen, waarbij de voordeligste opties bovenaan staan. Zo kunt u snel een geschikte lening vinden en een offerte binnen korte tijd per e-mail ontvangen, zonder dat een bankbezoek nodig is.